Cơ chế phá thai bằng thuốc: Những điều bạn cần biết từ góc nhìn chuyên gia

Phá thai bằng thuốc là một trong những phương pháp đình chỉ thai nghén phổ biến và an toàn nhất hiện nay, đặc biệt phù hợp với thai kỳ dưới 7 tuần tuổi. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về cơ chế hoạt động của thuốc phá thai, quy trình thực hiện cũng như những lưu ý quan trọng để đảm bảo sức khỏe. Trong bài viết này, Phòng khám Đa khoa Quốc tế Bình Dương sẽ cung cấp thông tin chi tiết và chính xác nhất về cơ chế phá thai bằng thuốc, giúp bạn đưa ra quyết định an toàn và đúng đắn.

I. Phá thai bằng thuốc là gì?

1. Định nghĩa cách phá thai bằng thuốc

Phá thai bằng thuốc (hay còn gọi là phá thai nội khoa) là phương pháp đình chỉ thai nghén không cần can thiệp ngoại khoa bằng cách sử dụng thuốc để làm ngừng sự phát triển của thai nhi, đồng thời kích thích tử cung co bóp để đẩy thai ra ngoài một cách tự nhiên.

Đây là phương pháp phá thai an toàn, hiệu quả cao (trên 95%), ít gây đau đớn và hạn chế tối đa các biến chứng như nhiễm trùng, tổn thương tử cung so với phương pháp phá thai ngoại khoa.

2. Đối tượng phù hợp với phá thai bằng thuốc

Không phải ai cũng phù hợp để áp dụng phương pháp phá thai bằng thuốc. Với cơ chế phá thai bằng thuốc, phương pháp này chỉ áp dụng trong các trường hợp sau:

Thai nhi dưới 7 tuần tuổi và đã làm tổ trong tử cung, thấy phôi thai qua siêu âm khi thăm khám tại thời điểm phá thai.

Thai phụ có sức khỏe ổn định, không mắc các bệnh lý tim mạch, rối loạn đông máu, suy gan, suy thận hay hen suyễn.

Không bị dị ứng với bất cứ thành phần nào có trong thuốc phá thai dự kiến sử dụng.

3. Các loại thuốc phá thai phổ biến được cấp phép sử dụng tại cơ sở y tế chính quy

Hiện nay, phá thai bằng thuốc chủ yếu sử dụng hai loại thuốc chính được cấp phép sử dụng an toàn trong y tế:

Mifepristone: Là thuốc ức chế hormone progesterone, ngăn cản thai nhi phát triển và làm bong tróc niêm mạc tử cung.

Misoprostol: Sau khi dùng Mifepristone, sau khoảng 48h thai phụ sẽ tiếp tục uống Misoprostol để kích thích co bóp tử cung, giúp đẩy bào thai ra ngoài.

II. Cơ chế hoạt động của thuốc phá thai

Cơ chế phá thai bằng thuốc diễn ra theo hai giai đoạn chính:

1. Giai đoạn 1: Ngừng phát triển của thai nhi

Thai phụ uống Mifepristone (liều lượng theo chỉ định của bác sĩ, thường là 1 viên 200mg).

Thuốc này sẽ làm ức chế progesterone – hormone quan trọng giúp duy trì thai kỳ và đảm bảo sự phát triển của thai nhi.

Niêm mạc tử cung bị bong tróc dần, thai nhi không thể tiếp tục phát triển do không được cung cấp đủ dưỡng chất cần thiết.

Thời gian tác động: Sau khoảng 24 - 48 giờ, thai bắt đầu ngừng phát triển.

2. Giai đoạn 2: Tống xuất thai ra khỏi tử cung

Sau 24 - 48 giờ uống Mifepristone, thai phụ tiếp tục dùng Misoprostol.

Thuốc có tác động kích thích co bóp tử cung, tạo ra cơn đau bụng gần giống như đau bụng kinh.

Sau vài giờ, bào thai và lớp niêm mạc bị bong tróc sẽ được tống xuất ra ngoài qua đường âm đạo, cùng với máu và các cục máu đông.

Thời gian tác động: Thai phụ sẽ thấy ra máu trong vòng 1 - 2 tuần sau khi uống Misoprostol, ban đầu máu chảy ồ ạt nhưng sẽ giảm dần theo thời gian.

III. Quy trình phá thai bằng thuốc an toàn

Để đảm bảo an toàn, cách phá thai bằng thuốc cần tuân thủ quy trình 4 bước dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ chuyên khoa:

1. Bước 1: Thăm khám và tư vấn

Siêu âm để xác định tuổi thai, vị trí bám của thai (đảm bảo thai đã vào tử cung), nên phá thai thời điểm nào là an toàn.

Kiểm tra sức khỏe tổng quát để loại trừ các chống chỉ định của thai phụ không phù hợp với phương pháp phá thai bằng thuốc.

Tư vấn về tác dụng, hiệu quả của phương pháp, những rủi ro hoặc tác dụng không mong muốn có thể gặp phải và hướng dẫn sử dụng thuốc phá thai.

2. Bước 2: Uống viên Mifepristone

Thai phụ uống 1 viên Mifepristone (200mg) tại cơ sở y tế theo hướng dẫn của bác sĩ và nghỉ ngơi tại cơ sở khoảng 1 giờ để theo dõi những biểu hiện bất thường có thể có do uống thuốc.

Sau đó, có thể về nhà nghỉ ngơi trong 24 - 48 giờ để chờ thuốc phát huy tác dụng.

3. Bước 3: Uống viên Misoprostol

Sau 24 - 48 giờ, thai phụ quay lại cơ sở y tế để uống Misoprostol (400mcg – 800mcg). Việc uống viên thuốc phá thai thứ 2 cần có sự giám sát của bác sĩ chuyên khoa đảm bảo có thể ứng phó kịp thời với mọi biểu hiện do tác dụng của thuốc

Sau khi uống thuốc, thai phụ sẽ bắt đầu cảm thấy đau bụng, ra máu nhiều, đây là biểu hiện bình thường do sự bong tróc niêm mạc tử cung, tống xuất phôi thai cùng máu đông ra ngoài theo đường âm đạo.

Tuy nhiên cảm giác đau chỉ tương tự như đau bụng kinh, lượng máu ban đầu có thể ra ồ ạt nhưng giảm dần. Với những trường hợp đau đớn nhiều hơn kéo dài liên tục hoặc chảy máu nhiều không có dấu hiệu giảm đều là bất thường và cần được cấp cứu tại cơ sở.

4. Bước 4: Theo dõi và tái khám

Nếu không có dấu hiệu bất thường sau uống thuốc, bệnh nhân có thể về nghỉ ngơi chăm sóc tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ sản khoa. Sau 2 tuần, thai phụ cần tái khám tại phòng khám phá thai uy tín để kiểm tra xem phá thai đã thành công hay chưa và khả năng hồi phục của cơ thể sau phá thai.

Nếu vẫn còn sót thai, có thể cần hút thai bổ sung để đảm bảo an toàn không bị hoại tử hoặc viêm nhiễm trong buồng tử cung.

Với những trường hợp bị viêm nhiễm do tổn thương sau phá thai cũng sẽ được phát hiện và điều trị sớm.

Cơ chế phá thai bằng thuốc

IV. Tác dụng phụ & biến chứng có thể gặp

Mặc dù phá thai bằng thuốc khá an toàn, nhưng trong nhiều trường hợp vẫn có thể gây ra một số tác dụng phụ như:

1. Tác dụng phụ thường gặp sau khi phá thai bằng thuốc

Chảy máu âm đạo nhiều (kéo dài 5 - 10 ngày) .

Đau bụng, co thắt tử cung nhiều gây cảm giác đau đớn khó chịu sau khi phá thai.

Buồn nôn, tiêu chảy, sốt nhẹ trong vòng 24 giờ sau khi uống Misoprostol.

2. Biến chứng nguy hiểm (hiếm gặp nhưng cần lưu ý phát hiện và xử lý sớm)

Sót thai, sót nhau – có thể gây hoại tử nếu không phát hiện, viêm nhiễm vùng chậu.

Xuất huyết quá nhiều – có thể dẫn đến thiếu máu nghiêm trọng đặc biệt nguy hiểm đối với chị em thiếu máu hoặc cơ thể suy yếu.

Nhiễm trùng tử cung nếu không giữ vệ sinh tốt sau phá thai.

Lưu ý: Nếu có triệu chứng bất thường như chảy máu ồ ạt, đau bụng dữ dội, sốt cao kéo dài, hãy đến ngay cơ sở y tế để được xử lý kịp thời.

V. Lưu ý quan trọng sau khi phá thai bằng thuốc

Nghỉ ngơi ít nhất 1 - 2 tuần, tránh vận động mạnh hay làm việc nặng.

Giữ vệ sinh vùng kín bằng dung dịch sát trùng âm đạo để tránh nhiễm trùng.

Kiêng quan hệ tình dục ít nhất 4 - 6 tuần sau khi phá thai, bao gồm cả sinh hoạt tình dục có sử dụng bao cao su

Tái khám đúng hẹn của bác sĩ để xác nhận phá thai thành công, kiểm tra tình trạng hồi phục của tử cung sau khi phá thai hoặc phát hiện biến chứng không mong muốn.

Nếu có ý định tránh thai, hãy tìm hiểu các biện pháp ngừa thai phù hợp như thuốc tránh thai, vòng tránh thai, que cấy tránh thai... và được tư vấn bởi bác sĩ sản phụ khoa có chuyên môn, kinh nghiệm. Với những trường hợp đặt dụng cụ lòng tử cung cần đợi tử cung hồi phục hoàn toàn mới có thể thực hiện

VI. Kết luận: cơ chế phá thai bằng thuốc và có nên áp dụng?

Cơ chế phá thai bằng thuốc là dừng sự phát triển của phôi thai sau đó kích thích vong niêm mạc và co bóp tử cung để tống phôi thai ra ngoài. Cơ chế phá thai bằng thuốc tương đối an toàn, hiệu quả nếu được thực hiện đúng cách và dưới sự giám sát y tế. Tuy nhiên, trước khi quyết định, bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng, tham khảo ý kiến bác sĩ và lựa chọn cơ sở phá thai uy tín để đảm bảo an toàn cho sức khỏe sinh sản sau này.

Nếu bạn đang băn khoăn về phá thai bằng thuốc hoặc có thắc mắc cần giải đáp về cơ chế phá thai bằng thuốc, hãy liên hệ ngay với Phòng khám Đa khoa Quốc tế Bình Dương qua hotline 033 454 2621 để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ y tế an toàn.